Jugosloveni na OI u Helsinkiju: Prvo zlato, prvenac vaterpolista

Detalj sa vaterpolo utakmice Jugoslavija - Argentina 9:1

Federativna Narodna Republika Jugoslavija (zvaničan naziv države do 1963. godine) je na 15. letnjim olimpijskim igrama u finskom Helsinkiju 1952. godine bila zastupljena sa 96 sportista u 11 disciplina: vaterpolu, fudbalu, atletici, rvanju, veslanju, plivanju, streljaštvu, gimnastici, boksu, kajaku i kanuu i jedrenju.

Sportisti iz Jugoslavije Igre su završili sa tri medalje – jednom zlatnom i dve srebrne. Osvojena je prva posleratna zlatna medalja – taj podvig ostvario je četverac splitskog Gusara u veslanju.

Po prvi put na olimpijskim igrama pojavili su se sportisti Sovjetskog Saveza (SSSR), Izraela i Kine. Za Kinu je nastupio samo jedan sportista – plivač Vu Čuanju. Kinezi su nakon Helsinkija odsustvovali sa olimpijskih igara sve do Los Anđelesa 1984. godine.

Države poražene u Drugom svetskom ratu, Nemačka i Japan, prvi put su pozvane da učestvuju na olimpijskim igrama. Japan se nije odazvao, dok su se na borilištima pojavili sportisti Savezne Republike Nemačke i Sarlanda. Treća država nastala savezničkom okupacijom Nemačke – Demokratska Republika Nemačka, koja je bila pod protektoratom SSSR-a, odsustvovala je sa Igara.

Heroj Igara bio je čehoslovački atletičar Emil Zatopek, koji je osvojio zlatne medalje u tri najduže trkačke discipline 5.000, 10.000 metara i maratonu.

Fudbalska reprezentacija – SREBRNA MEDALJA

Detalj sa finalne utakmice fudbalskog turnira Jugoslavija - Mađarska 0:2

Detalj sa finalne utakmice fudbalskog turnira Jugoslavija – Mađarska 0:2


Fudbaleri su ponovili uspeh iz Londona četiri godine ranije i osvojili drugo mesto. U finalu je čuvena “mađarska laka konjica”, najtalentovanija generacija mađarskog fudbala, predvođena Ferencom Puškašem, Jožefom Božikom, Nandorom Hidekutijem i Šandorom Kočišem, bila prejaka … Ta ista Mađarska je dve kasnije postala vicešampion sveta.

JUGOSLAVIJA: Vladimir Beara, Branko Stanković, Tomislav Crnković, Zlatko Čajkovski, Ivan-Ivica Horvat, Vujadin Boškov, Tihomir Ognjanov, Rajko Mitić, Bernard Vukas, Stjepan Bobek, Branko Zebec, Dušan Cvetković, Milorad Diskić, Ratko Čolić, Slavko Luštica, Zdravko Rajkov, Vladimir Čonč, Vladimir Firm.

REZULTATI: Indija 10:1, SSSR 5:5 (zbog nerešenog rezultata, utakmica je ponovljena i “plavi” su slavili sa 3:1), Danska 5:3 (četvrtfinale), SR Nemačka 3:1 (polufinale), Mađarska 0:2 (FINALE)

Vaterpolo reprezentacija – SREBRNA MEDALJA

Vaterpolisti Veljko Bakašun, Zdravko Ježić, Boško Vuksanović, Zdravko-Ćiro Kovačić, Lovro Radonjić, Ivo Štakula i Ivica Kurtini

Vaterpolisti Veljko Bakašun, Zdravko Ježić, Boško Vuksanović, Zdravko-Ćiro Kovačić, Lovro Radonjić, Ivo Štakula i Ivica Kurtini


Prva olimpijska medalja za jugoslovenski vaterpolo, ali malo je nedostajalo da se to ne dogodi. Holandija je već eliminisala Jugoslaviju sa turnira rezultatom 3:2, ali rukovodstvo naše reprezentacije uložilo je protest zbog toga što je belgijski sudija Fons Delahej tokom meča načinio dve materijalne povrede pravila.

Žalba je usvojena i naloženo je odigravanje novog meča. Holanđani su, uprkos prvobitnoj najavi, ipak pristali na novi susret i u toj utakmici Jugoslavija je trijumfom 2:1 obezbedila završnicu turnira.

JUGOSLAVIJA: Zdravko-Ćiro Kovačić, Juraj Amšel, Veljko Bakašun, Marko Brainović, Vladimir Ivković, Zdravko Ježić, Ivo Kurtini, Lovro Radonjić, Dragoslav D. Šiljak, Ivo Štakula, Boško Vuksanović

REZULTATI: Australija 10:2, Argentina 9:1, Holandija 2:3, Holandija 2:1 (ponovljena utakmica), Švedska 9:1, SSSR 3:3, SAD 4:2, Italija 3:1, Mađarska 2:2.

VESLANJE

Duje Bonačić, Velimir Valenta, Mate Trojanović, Petar Šegvić (četverac bez kormilara): 6:34,4 minuta (prva runda), 7:01,1 minuta (polufinale), 7:16,0 minuta (finale, prvo mesto, ZLATNA MEDALJA)

Ladislav Matetić, Branko Belačić, Vladimir Horvat, Vojko Šeravić, Karlo Pavlenč, Boris Beljak, Stanko Despot, Drago Husjak, kormilar Zdenko Bego (osmerac): 6:06,9 minuta (prva runda), 6:33,5 minuta (polufinale, obezbedili “repesaž”), 6:12,0 minuta (“repesaž”, ukupno šesto mesto).

ATLETIKA

Andrija Otenhajmer (1.500 metara): 3:58,20 minuta (prva runda, nije se plasirao dalje)

Velimir Ilić (5.000 metara): 14:51,6 minuta (prva runda, nije se plasirao dalje)

Stevan Pavlović (5.000 metara): 14:59,2 minuta (prva runda, nije se plasirao dalje)

Zdravko Ceraj (5.000 metara): 15:17,8 minuta (prva runda, nije se plasirao dalje)

Franjo Mihalić (10.000 metara): 30:53,2 minuta (finale, 18. mesto)

Franjo Krajcar (maraton): odustao

Stanko Lorger (110 metara sa preponama): 15,08 sekundi (prva runda, kvalifikovao se u polufinale), 15,09 sekundi (polufinale, nije se plasirao u finale)

Drago Štritof (3000 metara “stiplčez”): 9:28,0 minuta (prva runda, nije se plasirao dalje)

Petar Šegedin (3000 metara “stiplčez”): 9;40,2 minuta (prva runda, nije se plasirao dalje)

Božidar Đurašković (3000 metara “stiplčez”): 9:23,2 minuta (prva runda, nije se plasirao dalje)

Mihajlo Dimitrijević (skok u vis): 1,87 metara (kvalifikacije, plasirao se u finale), 1,80 metara (finale, 20. mesto)

Milan Milakov (skok sa motkom): 4,40 metara (kvalifikacije, plasirao se u finale), 4,10 metara (finale, 13. mesto)

Rade Radovanović (troskok): 14,13 metara (kvalifikacije, nije se plasirao u finale)

Ivan Gubijan (bacanje kladiva): 54,76 metara (kvalifikacije, plasirao se u finale), 54,54 metara (finale, deveto mesto)

Rudolf Galin (bacanje kladiva): 49,98 (kvalifikacije, plasirao se u finale), 51,37 (finale, 17. mesto)

Branko Dangubić (bacanje koplja): 66,58 metara (kvalifikacije, plasirao se u finale), 70,55 metara (finale, peto mesto)

Oto Rebula (desetoboj): 5.648 bodova, 15. mesto

Marija Radosavljević (bacanje kugle): 13,15 metara (kvalifikacije, plasirala se u finale), 13,30 metara (finale, sedmo mesto)

Nada Kotlušek (bacanje kugle): 12,35 metara (kvalifikacije, plasirala se u finale), 11,98 metara (finale, 14. mesto)

BOKS

Stevan Redli (perolaka kategorija): Redi (Irska) – obeda prekidom borbe u drugoj rundi (prvo kolo), Leišing (Južna Afrika) – poraz (drugo kolo)

Pavle Šovljanski (laka kategorija): Farkaš (Mađarska) – pobeda prvo kolo), Vajsman (Francuska) – poraz (drugo kolo)

Tomislav Krizmanić (teška kategorija): Furec (Rumunija) – pobeda (prvo kolo), Marsil (Belgija) – pobeda (drugo kolo), Johanson (Švedska) – poraz (četvrtfinale)

KAJAK/KANU

Josip Lipokatić (1.000 metara): 4:35,2 minuta (prva runda, nije se kvalifikovao dalje)

Josip Lipokatić (10.000 metara): 51:01,3 minuta (finale, 13. mesto)

GIMNASTIKA

Dušan Furlan (gimnastički višeboj): 88. mesto

Ede Mađar (gimnastički višeboj): 136. mesto

Sreten Stefanović (gimnastički višeboj): 138. mesto

Ivica Jelić (gimnastički višeboj): 142. mesto

Ivan Čaklec (gimnastički višeboj): 144. mesto

Franjo Jurjević (gimnastički višeboj): 149. mesto

Antun Kropivšek (gimnastički višeboj): 175. mesto

Karel Janež (gimnastički višeboj): 176. mesto

Dušan Furlan, Ede Mađar, Sreten Stefanović, Ivica Jelić, Ivan Čaklec, Franjo Jurjević, Antun Kropivšek, Karel Janež (gimnastika, ekipno) – 19. mesto

Sonja Rožman (gimnastički višeboj): 61. mesto

Tanja Žutić (gimnastički višeboj): 70. mesto

Anka Drinić (gimnastički višeboj): 74. mesto

Nada Spasić (gimnastički višeboj): 84. mesto

Milica Rožman (gimnastički višeboj): 90. mesto

Ada Smolnikar (gimnastički višeboj): 92. mesto

Marija Ivandekić (gimnastički višeboj): 96. mesto

Tereza Kočiš (gimnastički višeboj): 130. mesto

Sonja Rožman, Tanja Žutić, Anka Drinić, Nada Spasić, Milica Rožman, Ada Smolnikar, Marija Ivandekić, Tereza Kočiš (gimnastika, ekipno): 11. mesto

JEDRENJE

Karlo Bauman (klasa “FIN”): 23. mesto

Karlo Bašić, Mario Fafangel (klasa “STAR”): 20. mesto

STRELJAŠTVO

Edvard Delorenco (pištolj, 50 metara): 521 krug – 21. mesto

Rudolf Vuk (pištolj, 50 metara): 521 krug – 23. mesto

Jovan Kratohvil (puška, trostav, 300 metara): 1073 kruga – 14. mesto

Stjepan Prauhart (puška, trostav, 300 metara): 1065 krugova – 16. mesto

Zlatko Mašek (malokalibarska puška, trostav, 50 metara): 1129 krugova – 25. mesto

Nemanja Marković (malokalibarska puška, trostav, 50 metara): 1127 krugova – 26. mesto

Nemanja Marković (malokalibarska puška, ležeči, 50 metara): 387 krugova – 43. mesto

Zlatko Mašek (malokalibarska puška, ležeči, 50 metara): 386 krugova – 47. mesto

PLIVANJE

Boris Škanata (100 metara prsno): 1:07,5 minuta (prva runda, plasirao se u polufinale), 1:07,8 minuta (polufinale, plasirao se u finale), 1:08,1 minuta (finale, sedmo mesto)

Nikola Trojanović (200 metara prsno): 2:42,4 minuta (prva runda, plasirao se u polufinale), 2:41,8 minuta (polufinale, nije se plasirao u finale)

Blago Barbijeri (200 metara prsno): 2:47,3 minuta (prva runda, nije se plasirao u polufinale)

RVANJE

Borivoj Vukov (grčko-rimskim, muva kategorija): eliminisan u četvrtoj rundi

Bela Torma (grčko-rimskim, pero kategorija): eliminisan u drugoj rundi

Bela Čuzdi (grčko-rimskim, velter kategorija): eliminisan u drugoj rundi