Od prvih letnjih olimpijskih igara modernog doba održanih 1896. godine, na kojima se 241 sportista iz 14 zemalja takmičio u devet sportova, ova manifestacija evoluirala je u glavni svetski sportsko-medijski događaj. Na Olimpijskim igrama u brazilskom Rio de Žaneiru 2016. godine učestvovalo je preko 11 hiljada i tri stotine sportista iz 207 država …
Igre se pamte i po ovome …
Atina, 1896. godine
Prve olimpijske igre modernog doba.
Pariz, 1900. godine
Prvi put su učestvovale i žene, i to u jedrenju, tenisu i golfu.
Sent Luis, 1904. godine
Prve van Evrope.
London, 1908. godine
Prvi put je održan svečani defile učesnika na ceremoniji otvaranja.
Prvi put se maraton trčao tačno 42 kilometra i 195 metara.
Stokholm, 1912. godine
Srpski olimpijac maratonac Dragutin-Drago Tomašević
Prvi put su učestvovali sportisti Kraljevine Srbije, i to sa timom od pet članova.
Prvi put su se takmičili sportisti sa svih pet kontinenata.
Antverpen, 1920. godine
Prve Igre nakon Velikog rata.
Prvi put su olimpijskim pobednicima dodeljivane srebrne medalje sa pozlatom. Do tada su im uručivane medalje od čistog zlata.
Prvi put su učestvovali sportisti zajedničke države Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, i to samo fudbaleri.
Prvi put je predstavnik sportista zemlje domaćina položio olimpijsku zakletvu.
Prvi put je na stadionu na jarbol podignuta bela olimpijska zastava sa pet raznobojnih prepletenih krugova, koji simbolizuju jedinstvo pet kontinenata.
Pariz, 1924. godine
Prvi grad koji je dva puta bio domaćin Igara.
Prvi put je promovisano olimpijsko geslo “Brže, više, jače!” (“Citius, altius, fortius!”).
Gimnastičar Leon Štukelj osvojio je prve medalje za zajedničku državu – zlato u višeboju i na vratilu.
Prvi put je izgrađeno olimpijsko selo i to po zamisli ideologa olimpijskih igara Pjera de Kubertena.
Prvi put su se na svečanom zatvaranju pojavile zastave Međunarodnog olimpijskog komiteta (MOK), zemlje domaćina i zemlje domaćina narednih igara.
Amsterdam, 1928. godine
Grci su se prvi put pojavili na čelu “parade nacija”, kao sportisti iz postojbine olimpijskih igara. Zemlje su zatim izlazile po abecednom redu, a poslednja je bila zemlja domaćina.
Prve igre na kojima je upaljen olimpijski plamen, koji je goreo sve vreme trajanja takmičenja.
Los Anđeles, 1932. godine
Prvi put je uvedeno pobedničko postolje na kojem su dodeljivane medalje.
Berlin, 1936. godine
Prve Igre koje je pokrivala i televizija.
Uspostavljena je tradicija da olimpijski plamen iz grčke Olimpije putuje do domaćina Igara.
London, 1948. godine
Prve igre nakon Drugog svetskog rata.
Prvi put su uvedeni piktogrami – posebni grafički simboli za svaki sport.
Piktogrami iz Londona 1948. godine
Helsinki, 1952. godine
Prvi put su učestvovali sportisti Sovjetskog Saveza i Narodne Republike Kine.
Melburn, 1956. godine
Prve igre održane na najmanjem kontinentu.
Prvi put su takmičenja održana na dva kontinenta: zbog strogog zakona o uvozu životinja u Australiju, konjička takmičenja su priređena u švedskom Stokholmu pet meseci ranije.
Rim, 1960. godine
Prvi direktni TV-prenosi – preko 100 TV-stanica iz Evrope, SAD, Kanade Japana prenosilo je nadmetanja najboljih sportista sveta.
Ekspedicija Jugoslavije prvi put je brojala trocifren broj sportista – 120.
Održane su i prve paraolimpijske igre.
Tokio, 1964. godine
Prvi trčao ispod magične granice: Džim Hajns
Prve koje su preko satelita prenošene širom sveta.
Etiopljanin Abebe Bekila postao je prvi olimpijac koji je odbranio titulu u maratonu. Kasnije je njegov podvig ponovio istočnonemački maratonac Valdemar Čierpinski, olimpijski šampion iz Montreala i Moskve.
Meksiko Siti, 1968. godine
Prvi put je olimpijski plamen upalila žena – meksička atletičarka Norma de Sotelo.
Prvi put je uvedena zvanična doping-kontrola za sportiste. Prvi diskvalifikovani bio je švedski takmičar u modernom petoboju Hans Gunar Liljenval zbog korišćenja alkohola (?!)
Prvi put su samostalno nastupili sportisti Demokratske Republike Nemačke.
Prvi put je jedan čovek, po automatskom merenju vremena, 100 metara trčao ispod deset sekundi – olimpijski pobednik Amerikanac Džim Hajns je postigao rezultat 9,95.
Prvi put je viđena nova tehnika u skoku u vis – skok sa leđima okrenutim letvici. Ova tehnika je dobila naziv “Fozberi”, po njenom utemeljivaču, američkom skakaču Diku Fozberiju, osvajaču zlatne medalje na ovim Igrama.
Minhen 1972. godine
Prvi put su Igre prekinute – na 34 časa zbog terorističkog napada na izraelske sportiste u olimpijskom selu, koji su izveli pripadnici palestinske organizacije “Crni septembar”.
Prvi put je uvedena i ceremonija zakletve sudija.
Hajdi Šiler je prva žena koja je u ime sportista položila zakletvu.
Košarkaši SAD su u finalnom meču protiv Sovjetskog Saveza pretrpeli prvi poraz u istoriji olimpijskih igara.
Montreal, 1976. godine
Prvi put su plamen zajedno upalile dve osobe, tinejdžeri Sandra Henderson i Stefan Prefonten, simbolišući jedinstvo dvojezične Kanade.
Sandra i Stefan pale vatru …
Četrnaestogodišnja Rumunka Nađa Komaneči postala je prva gimnastičarka koja je za svoju vežbu dobila čistu desetku.
Moskva, 1980. godine
Prve (i jedine) olimpijske igre održane u nekoj socijalističkoj zemlji i članici tadašnjeg Varšavskog pakta.
Kubanac Teofilo Stivenson prvi je (i jedini) bokser koji je treći put zaredom postao olimpijski šampion.
Los Anđeles, 1984. godine
Prvi put su jugoslovenski sportisti osvojili dvocifren broj medalja (18, po sedam zlatnih i bronzanih i četiri srebrne), što je Jugoslaviju svrstalo na deveto mesto najuspešnjih zemalja na Igrama.
Održana je prva maratonska trka za žene.
Kineski sportisti osvojili su prvu zlatnu olimpijsku medalju – Ksu Haifeng u disciplini 50 metara malokalibarskim pištoljem.
Amerikanka Meri Lu Reton prva je olimpijska šampionka u gimnastičkom višeboju izvan istočne Evrope. Podsetimo, izuzev Rumunije, druge istočnoevropske države bojkotovale su Igre.
Seul, 1988. godne
Entoni Nesti je nadmašio favorizovanog američkog plivača Mata Bjondija
Entoni Nesti iz Surinama prvi je tamnoputi olimpijski šampion u plivanju. Osvojio je zlato na 100 metara leptir-stilom.
Barselona, 1992. godine
Beograd je dva puta konkurisao za domaćinstvo olimpijskih igara, a prvi put za Igre 1992. godine. U konkurenciji Amsterdama, Beograda, Birmingema, Brizbejna i Pariza, domaćinstvo je 17. oktobra 1986. godine na 91. zasedanju MOK-a u švajcarskoj Lozani dobila Barselona.
Prvi put su nastupile države nastale raspadom Jugoslavije – Hrvatska, Bosna i Hercegovina i Slovenija.
Prvi put su na košarkaškom turniru zaigrali NBA-profesionalci.
Atlanta, 1996. godine
Prvi put letnje i zimske olimpijske igre nisu održane iste godine.
Održan je prvi ženski fudbalski turnir.
Prvi put su sportisti Srbije i Crne Gore učestvovali pod imenom Savezna Republika Jugoslavija.
Prvi put su se na olimpijskim igrama pojavili Slovačka, Češka i Makedonija.
Sidnej, 2000. godine
Australijanka Keti Frimen postala je prva sportistkinja koja je na istim igrama upalila olimpijski plamen i osvojila medalju, zlatnu na 400 metara.
Atina, 2004. godine
Dakle, nevera: Košarkaši SAD Alan Ajverson i Tim Dankan
Prvi put su dešavanja na Igrama prenošena i preko interneta.
Prvi put od 1992. godine, kada je dozvoljeno učešće NBA igrača, košarkaška reprezentacije SAD je pretrpela poraz – od Portorika 73:92.
Peking, 2008. godine
Prvi put su televizijski prenosi emitovani u visokoj rezoluciji.
Srbija je prvi put učestvovala pod svojim imenom. Na Igrama su se prvi put takmičili i sportisti iz Crne Gore.
London, 2012. godine
London je postao prvi grad koji je tri puta organizovao olimpijske igre.
Rio de Žaneiro, 2016. godine
Prvi put su Igre dodeljene nekom južnoameričkom gradu.
Prvi put su sva takmičenja održana tokom zimskog perioda u zemlji domaćina.
Hrvatska je postala prva država nastala disolucijom SFRJ čiji su sportisti osvojili dvocifren broj medalja.
